Heydaroff's World

2 illik Freiburg macərasından sonra, işləmək üçün Stuttgarta köçdüm 1 Avqust tarixində. Köçə bilmək üçün də, təbii ki, kirayə ev tapmalıydım. Hardasa 1 aya yaxın vaxtımı aldı axtarış, həmçinin əsəblərimi və enerjimi də. Çünkü artıq ev axtararkən müxtəlif kriteriyalar qurmuşdum beynimdə: işə yaxın olması, şəhər mərkəzinə yaxın olması, marketlərə, restoranlara və alış-veriş mərkəzlərinə yaxın olması, evin böyük olması, yeni təmirli olması, mebellə təchiz olunması, kirayə qiymətinin gəlirimin 30%`indən çox olmaması, və s. və i.a.  Baxmayaraq ki son 6 il ərzində 12-13 dəfə ev dəyişdirmişəm, yenə də yeni bir yerə köçmək adı gələndə bu fikirlər stress yaradır.

Əminəm xaricdə yaşayan və ya bir şəhərdən başqa şəhərə, bir evdən başqa evə köçən hərkəs bunu bilir. Əgər sənin də başına belə bir şey gəlibsə və bu işi necə asanlaşdıra bilərəm deyə özünə sual vermisənsə,  Brian Christian və Tom Griffiths`in  ‘Həyatımızdakı Alqoritmlər’ (Algorithms to Live By) kitabında bu başağrıdan məsələyə bir həll yolu var: 37%.

İlk baxışda çox da həll yolu kimi görünməsə də, 37%`in bir alqoritm nəticəsi olduğunu biləndə hərşey daha da aydın olur. İstər kirayə ev, vəya maşın dayanacağı, və hətta istərsə həyat yoldaşı axtarışı olsun, nə vaxt axtarışı saxlayıb seçim etmək sualı ‘Optimal Dayanma’ alqoritması ilə özünə cavab tapır. Bu alqoritmə əsasən biz vaxtımızın 37%’ni müşahidə etməyə, geri qalan vaxtı müşahidələrimiz nəticəsində hesabladığımız orta hesablı kriterianı keçə biləcək ilkin namizədi tapmağa sərf etməliyik. Məsələn, əgər üç həftə ərzində ev tapmalısansa təxminən bir həftə müşahidə aparıb, geri qalan iki həftədə isə qarşına çıxacaq ilk yaxşı namizədə atılmalısan.

Həyatımızdakı Alqoritmlər kitabında Tom və Brian komputer problemlərini həll etmək üçün təklif və tətbiq olunmuş alqoritmləri gündəlik insan məşəqqətləri üçün də tərcümə edirlər. Alqoritm sadəcə hərhansı bir problemin həll yolunun sonlu saydakı bir ardıcıllığıdır. Ən sadə bir bənzətmə ilə izah etsək, Alqoritm tort hazırlanmasında istifadə olunan reseptdir. Bu resepti harda, nə zaman istifadə edirsiniz edin, sizə bənzər tortu verməlidir (əgər reseptdəki məhsullar hər zaman eyni olarsa təbii ki).

Kitabda əsasən çeşidləmə, (vaxt) dəyərləndirmə, və düzgün qərar vermə kateqoriyasında alqoritmlər izah olunub. İlk səhifələrinin birində də yazıldığı kimi, ‘həyatmızı problemlərlə doludur, və bu problemlər ümumilikdə çətin olur’. Bəzən müəyyən qaydalardan istifadə edərək, başqa insanların da köməyi ilə bu problemləri həll edə bilirik, bəzən isə edə bilmirik. Elə problemlər var ki, həqiqətən də onların həllini tapmaq insan ömrünün və resurslarının xaricindədir. Lakin, bir çox məsələlərdə sadə riyazi və komputer metodlarından istifadə edərək nəticəni qısa zamanda və az xərclə əldə edə bilərik.

Biz çox vaxt problemlərimiz haqda çox emosional düşünüb, həlli asan olan şeyləri belə çətinləşdiririk özü beynimizdə. Lakin, məsələlərə diqqətlə yanaşsaq, detallarla böyük rəsm arasındakı balansı tuta bilsək, zincirvari quruluşu müəyyən edə bilsək, o zaman cavabı olan bütün suallarımızı qısa zamanda başa çatdırıb, həlli olmayan problemlərimizi də öz axarına buraxmalı olduğumuzu görəcəyik.

Persons of genius, it is true, are, and are always likely to be, a small minority; but in order to have them, it is necessary to preserve the soil in which they grow. – J.S.Mill

Ultimately, while striving to get through the each subsequent day, I’ve managed to finish the ‘On Liberty’ by John. S. Mill. If my memory does not fluctuate too much from reality, I saw this spectacular piece of work in one of the economists’ blogs (I will share a list of economics blogs, soon).

John Stuart Mill was the most prominent philosopher of the 19th century. Being a liberal, a utilitarian, a naturalist,  John Mill, in his Principles of Political Economy, argued that economics was not the “dismal science” that its radical and literary critics had supposed. Its philosophical interest lay in Mill’s reflections on the difference between what economics measured and what human beings really valued: leading Mill to argue that we should sacrifice economic growth for the sake of the environment, and should limit population as much to give ourselves breathing space as in order to fend off the risk of starvation for the overburdened poor.

In his book, On Liberty, he attempted to broaden the meaning of utility and argued that the Utilitarianism provides a protection of rights. Mill asserted that individuality should be nurtured and preserved.

On Liberty consists Mill’s significant ideas about the rejection of public or legal coercion to the individuals’ opinions and behaviors. He argues that the coercion could be justified only when the individuals’ actions or behaviors harms other people.

Liberty is given as a positive factor of progress and guardian against social stagnation. The book is divided into few sections: Overall meaning of liberty, value of the liberty of action and opinion, the extend that the legal or social authority can be coerced to liberty, and few applicable cases.

After finishing the On Liberty, I today received and started to read The Worldly Philosophers by Robert Heilbroner. After finishing the book, I will give a brief opinion about it. Very excited to continue exploring new universes.

“Anyone who stops learning is old, whether at twenty or eighty. Anyone who keeps learning stays young.”
― Henry Ford